- UMBRIA
- UMBRIAetiam vulgo l'Ombria, an ab umbra Apennini? regione Italiae ampla, Apenninô monte divisa, inter Etruriam ad Occidentem, Tiberi discreta, et Sabiniam ac Picenum ad Ortum, Nare fluv. ad Meridiem terminata, mari Adriaticô ad Boream. Ombria olim dicta, teste Plin. l. 3. c. 14. quasi ab imbribus, vel ab Umbrone fluv. teste eôdem Plin. Urbes Narnia, Interamna, Fulginium, Nuceria, Assisium, Eugubium, Tifernum, Tudertum, Ameria, et Spoletium, a quo nunc ea regio Ducatus Spoletinus dicitur, et haesunt Cisapenninae. Transapenninae vero Urbinum, Fanum, Pisaurum, Senogallia, Forum Sempronii et Callium, Baudrand. l'Ombrie Gallis; alias divisa fuit in Vilumbriam, seu Umbriam trans Apenninum, et Olumbriam seu cis. Ibi hodie pars Romandiolae, Ducatus Urbini, et minuta pars Piceni. Hîc territorium Perusinum, ager Civit. Castellanae, et Ducatus Spoletanus. Umbria autem recens complectitur tantum Ducatum Spoletanum, Gallis le Duchede Spolete, vulgo Umbria. Terminatur a Septentrione Marchiâ Anconitanâ, ab Ortu Aprutiô ulteriore, ab Occasu territoriis Perusinô et Oriventanô, a quibus separatur Tiberi, a Meridie provinciâ Patrimonii et Sabinâ. Tota sub Pontifice. Eius urbes praecipuae Spoletum, caput Provinc. Fulginium, Tudertum, Interamna, et Reate. Ut hoc addam. Sub Imperatorib. unum cum Tuscia annonaria Rectorem habuit, quem modo Consularem, modo Correctorem legas appellatum: vide Salmas. ad Treb. Pollionem in Tetrico Sen. et hîc ubi de regionibus Annonariis ac Urbicariis. Populi eius XV. Amerini. Asisinates. Foroflaminienses. Fulginates. Hispellenses. Iguvini. Interamnates. Mevenates. Narnienses. Nucerini. Ocriculani. Spoletini. Trebiates. Tudertini. Et Vettonienses, memorantur in vetere Inscr. quae Fulginii hodieque exstat, facta honoris ergo C. Betus. Tro. Ciloni. Minuciano. XV. Populorum Umbriae.Patrono. Municipi apud Iac. Sponium, Itinerar. Parte 3. p. 42. et 43. de quibus omnibus vide suô locô. URBES UMBRIAE HUIUS TEMPORIS. Ameria, Amelia, Episcopalis, libera, i. e. a iurisdictione Archiepiscopi exempta. Assisium, veteribus Aesisium, Assisi, Episcopalis, libera. Burgum S. Sepulchri, sub Archiepiscopo Florentino, et Magno Duce, Borgodi S. Sepolcro. Callium, Cagli, Episcopalis sub Archiepiscopo Urbinate, in Ducatu Urbini. Camerinum, Camerino, in confinio Piceni, in Marchia An conitana. Eugubium, Gubio, Episcopalis sub Archiepiscopo Urbinate, in Ducatu Urbini. Fanum Fortunae, Fano, Episcopalis, libera, intra fines Ducatus Urbini. Forum Sempronii, Fossumbrone, Episcopalis sub Archiepiscopo Urbinate, in Ducatu Urbini. Fulcinium, Foligno, Episcopalis, libera. Hispellum, Spello, olim Episcopalis, sedes Spoletinae iuncta, oppidulum. Interamna, Terni, Episcopalis, libera. Leopolis, S. Leo, Episcopalis sub Archiepiscopo Urbinate, in Ducatu Urbini. Manliana, Magliano, sedes Episcopi Sabinensis, in Sabina. Mevania, Bevagna, olim Episcopalis, sedes Spoletium deducta, nunc castrum. Narnia, Narni, prius Nequinum, Episcopalis, libera. Nuceria, Nocera, Episcopalis, libera. Nursia, Norcia, olim Episcopalis. Ocriculum, Otricoli, olim Episcopalis. Pisaurum, Pesaro, Episcopalis sub Archiepiscopo Urbinate, in Ducatu Urbini. Reate, Rieti, Episcopalis Sabinorum, libera. Senogallia, Sinigaglia, Episcopalis sub Archiepiscopo Urbinate, in Ducatu Urbini. Spoletium, Spoleto, Episcopalis, libera,Umbriae caput. Tifernum geminum: Tiberinum, Citta di Castello, Episcopalis, libera; alterum Metaurense, S. Angelo in Vado, sedes Urbaneae iuncta. Trebia, Trevi, olim Episcopalis, sede Spoletium translatâ, nunc castrum. Tudertum, Todi, Episcopalis, libera. Vettiona, Bittona, olim Episcopalis, nune castrum. Urbanea, Urbanea, Episcopalis sedes Tiferno Metauro iuncta: Urbinum, Urbino, Archiepiscopalis et Ducatus Urbinatis caput. Interiêre Forum Flaminii, Carsula, Interocrea, et Martula seu Martana urbs. Populi Umbri, ut et Graecis scriptoribus Ο᾿μβρικοὶ dicuntur. Patria fuit Propertii Poetae. Sic enim ipse. l. 1. El. 22. v. ultProxima supposito contingens Umbria campo,Me genuit terris fertilis uberibus.Vide Cluverium et Leand. Albertum descr.
Hofmann J. Lexicon universale. 1698.